Skip to main content

Երեք թե չորս ցնդաբանություն՝ գրված աշխարհագրության ժամին


ռադիո լսել

փորձել բռնել ալիքը

մի կերպ կուլ տալ ծամծմված բառերը

ետ դառնալ

համոզել բոլորին մի բան՝

որում ինքդ էլ համոզված չես

մի քայլ առաջ գնալ

մի երկու անգամ ցատկել

երբեք էլ չիմանալ ճանապարհիդ ուղղությունը

հավատալ, որ երկիրը պտտվում է

փորձել ինքնուրույն պտտվել երկրին հակառակ

պտտվել բոլորին հակառակ

բոլորին դեմ լինել

ոտքերի տակ պահել չորսական կոշտուկ՝

վեցամսյա պատմությամբ

սրտում ունենալ ոչ մեծ չափսերի

մի ագռավ

օրը երկու անգամ կերակրել իրեն

կծել հարևանի փոքրիկ շանը

խայթել ծաղիկների վրա բզզացող մեղուներին

ժամը վեցից հետո թքել ուղտերի վրա

թքել բոլորի ու ամեն ինչի վրա

կոկորդում կուտակված փոշին հետ տալ ամեն մի պատահածի երեսին

հետո՝ չորս օր անց հետ պահանջել սեփական փոշին

ավելի ուշ նաև՝ սեփական կոկորդը

իսկ վերջում արդեն պահանջել ինքդ քեզ՝

փողոցային անցորդից,

մուրացկանից,

սուրճ վաճառող տատիկից

ու դասից փախած

զվռնող լակոտներից

հետ վերադարձրեք ինձ՜ գոչելով

ու երբեք էլ պատասխան չստանալով

երբեմն նաև հանդուրժելով ուրիշների թքածը՝

ձեզ վրա

ու երբեք էլ չիմանալով

որ այդ օրվա

ժամը վեցից հետոյի ուղտը ինքներդ էիք

ու հետո էլի գոռալով

կաղալով

ներելով

կամ չներելով:

Պտտվելով:


 ***

Ամեն ինչ պտտվում է քո շուրջը

աշխարհագրության գրքի վեցերորդ էջը

հայերենի շարահյուսությունը

դիմացիդ հայելին

ներքևի առաստաղը

վերևի հատակը

գրչիդ վերջացած թանաքը

կորած ռետինը

կրծոտած մատիտի ծայրը

սեղանի այն յոթերորդ ոտքը

աթոռի սփռոցը

բաղնիքի դռան վրայի գրությունը

մոխրագույն թղթերը

գորգին վազվզող

աջ-ձախ գնացող

սպիտակ մկնիկը

ներքևի հարևանի աղմուկը՝

քո առաստաղին

վերևի հարկում ապրող

չաղլիկ տիկնոջ ու իր շան հաչոցը՝

քո ոտքերի տակ

կտուրից կաթացող ձյունը

կայծակի լույսը՝ աչքիդ առաջ

ու փոթորիկը՝ ուղիղ թիկունքումդ

կիթառի լարերից մեկի ծլնգոցը

դաշնամուրի ոտնակների ինքնակամ շարժումը

դեպի  ներս բացվող պատուհանի փեղկը

ու պատուհանից դուրս՝

քո սենյակի արացոլանքը

ամեն ինչ պտտվում է քո շուրջը.

բայց իրականում

այստեղի միակ պտտվողը

ինքդ ես:


***

երբ փորձում եք հետ պահել

դեպի անդունդը վազողին,

երբեք չեք մտածում,

որ կանգնեցնելու ուժգին թափքից

դուք էլ կարող եք հայտնվել այնտեղ

երբ փորձում եք կանգնեցնել անդունդը նետվող պատանուն

ու փրկել հանկարծակի պոռթկումից

երբեք չեք իմանա, թե ում պիտի փրկել իրականում

ո՞վ է իրական վտանգի տակ եղածը

տղա՞ն, որը գիտի թե ուր և ինչի համար է գնում,

թե՞ անդունդը, որը երբեք չի իմանա

տղայի մտքինը

ու թե ինչ կդառնա ինքը՝

տղային իր մեջ ընդունելուց հետո:


***

Պապիկս ինձ պատմում էր

որ ամեն օր ութն անց կեսին որսի է ելնում

պատմում էր, թե ոնց է կրակում առյուծների վրա

ոնց է վախեցնում թռչուններին

ոնց է պահպանում գիշերային անտառը

մութ ու չար գազաններից

թե ինչպես են իրեն տեսնելուց հետո բոլորը փախչում

մնում միայն բարի ու լուսավոր կենդանիները

կամ ասենք նապաստակները

նկարագրում էր, թե ոնց է բոլորին շոյում

հերթով, առանց խախտելու կանոնը

առանց որևէ մեկին նեղացնելու

սիրում բոլորին հավասար.

ու երբ պապիկս մահացավ

ես տխրեցի

չէ՞ որ շատ բան էի սովորել իրենից՝

սիրել հավասար բոլորին

չխախտել կանոնները

միշտ հերթ կանգնել

հեռու մնալ մութ ու չար գազաններից

շոյել բարի ու լուսավոր կենդանիներին

ասենք նապաստակներին

շատ բան սովորեցի իրենից

բայց իր մահից հետո

միշտ վախեցա

ութն անց կեսից հետո

մենակ

անտառում լինել: 




***

Առանց աղավաղումների

սև մատիտով

նկարում եմ մի դեմք

վրան ավելացնում եմ այն ամենն


ինչ հարկավոր է

թռչել ու խռմփացնել կարողացող

նորմալ մարդուն...


ականջները դիտմամբ

երկար եմ անում՝

աչքերի շուրջը...


***

Երկրագնդի վրա

կան փոքրիկ գործեր

որոնք միշտ արվելու են

նախքան մայրամուտը

դրանք երբեք չեն վերադառնալու

այնտեղ, որտեղից որ սկսվել էին

ու միշտ կրկնվելու են

գիշերվա լռության մեջ

երբեք չեն դիպչելու

առավոտվա սառը ու վանող օդին

երբեք չեն լվացվելու

ծաղիկների ցողով

ոչ մի անգամ չեն կիսելու իրենց հացը

արևի ու իր բծերի հետ

միշտ ուշանալու են երեկոյան

թռչնային ընթրիքից

ու հասնելու են այն պահին

երբ ընթրիքի զոհն է դառնում

իր երամից առաջինը դուրս մնացածը


դրանք կանհետանան

նախաճաշի վերջին կերակրի հետ միասին

ու միշտ կուշանան:

քանզի այդ փոքրիկ գործերը

կապտավուն ու լուսավոր ամբոխի աչքերի պես

խոստանում են

ու կատարում են իրենց խոստումը

միայն այն ժամանակ

երբ բազմությունն ընտրում է իր ամենավերջին զոհին՝

հենց իր միջից

ու միայն այն դեպքում

երբ որսի ժամանակ

վերջացել է սնունդը:

Այդպիսին են երկրագնդում թափառող

ու միշտ վերջինը տեղ հասնող

փոքրիկ ու մանր գործերը

որոնց արձագանքը միայն լսվում է

գիշերային լռության մեջ

ու ամբոխի աչքերի պես

խաբում է:

Comments

Post a Comment

Popular posts from this blog

Միալար

Աշուն է...Բռռռ: Սկսել եմ մրսել: Դրսիս ու ներսիս ջերմաստիճանները հավասարվել են իրար: Ուղղակի ցուրտ է: Չէ, դժգոհ չեմ: Սովոր եմ ցրտին: Արդեն երկու տարի է ներսիս սառնության հետ հաշտվել եմ: Երկար ժամանակ կռիվ-կռիվ էինք խաղում, ավելի ուշ փորձեցինք հաշտվել, անգամ միասին տանգո ենք պարել բաց պատշգամբում, հետո էլի կռիվներ....էս անգամ բարձերով էինք կռիվ անում, երեխեքի պես, իրար բմբուլները քամուն էինք տալիս, հետո սովորեցինք իրար վրա ուշադրություն չդարձնել: Ես ցերեկներն էի արթուն, ինքն իր գործը գիշերներն էր անում, դե մեկ էլ մայրամուտին: Հետո արդեն մոռացանք իրար գոյության մասին: Հա, արդեն դրսում էլ է ցուրտ: Էդպիսին է սառնությունը: Բավարարվել չունի: Դե իհարկե, ներսս իրեն հերիք չէր, անպայման պիտի դրսում էլ ցույց տար իրեն: Հոգնել եմ արդեն: Ձեռքի հետ էլ դողացնում եմ, փաթաթվել եմ ծածկոցի տակ, ինքս ինձ համոզում եմ, որ ինձ դուր է գալիս ցուրտը: Այս մի անգամն էլ ստացվեց համոզել: Ես սիրու՛մ եմ ցուրտը: Ու մեկ էլ գրել չի ստացվում: Ոչ մի կերպ: Ոչ սկզբից, ոչ վերջից, ոչ մի տեսակի: Դատարկությու՞ն...Չէ՛: Դաոն վկա, ս...

Ճռռոց

...Լավ, կգնանք: Խոստանում եմ: Երջանիկ էի: Գիտեի, որ իր խոստման տերն է: Ու էդպես էլ եղավ: Գնացինք: Ճանապարհին նախապատրաստվում էի այդ ամենը տեսնելուն: Ինձ ուժ էի տալիս, բռունցքներս պինդ սեղմել էի: Մետրոյով էինք գնում: Ռելսերի ձայնը հաճելի էր: Սիրտս անհանգիստ էր, ուժեղ էր բաբախում: Չէի ուզում, որ շուտ հասնեինք: Էնքան հուզված էի, որ նկատեց: -Դե լավ, հասնում ենք, քիչ մնաց: Ախր չգիտեր, որ ուզում էի՝ չհասնեինք, բայց եթե այդ ամենն իրեն ասեի, ինձ գժի տեղ կդներ ու կասեր՝ ամբողջ ամառ հոգիս հանեցիր, թե գնա´նք: Հիմա էլ չես ուզում: Շատ լավ, հետ ենք վերադառնում: Սարսափած իր խոսքերից (որոնք կասվեին, եթե ինձ լավ չպահեի) լռեցի: Վերջապես հասանք: Դուրս եկանք մետրոյից ու սկսեցինք քայլել: Դրսում դեռ լույս էր: Քայլեցինք երկար: Արդեն երևում էր տունը: Սիրտս սկսեց ավելի արագ խփել: Անցանք հին աղբարկղի կողքով: Նայեցի աղբարկղին՝ շատ էի կարոտել: Մոտեցանք դարպասին: Խնդրեցի, որ ես հրեմ դարպասը: Չմերժեց: Հրեցի: Դժվարությամբ բացվեց: Բացվելուց էլ ճռռաց: Հին ճռռոց էր դա: Ականջներումս փորձեցի պահել այդ ձայնը...

Թալիսմանը

Իրեն արգելված է եղել ումպ անել դեղին բաժակից՝ դրված սեղանի ուղիղ կենտրոնում, մեջն էլ սպիտակ փոշի, որ վայրկյաններ առաջ ունեցել է իր հստակ կլորավուն ձևը: Իրականում բաժակն այնքան դեղին չի եղել, որքան դեղնած։ Ժամեր առաջ սպիտակ ու ոսկեգույն համադրությամբ ատամներ ունեցող բժշկուհին ասել է իրեն, որ արգելում է հենց այդ բաժակից օգտվելը. - Քոնը չէ, Էլիզա, հազար անգամ ասացի, այն մյուս հիվանդին է պատկանում: «Հենց առաջին պահից, երբ տեսա այդ անհասկանալի գույն ունեցող սեղանը, միանգամից ներսս մթնեց»,- այսպես է պատմել Էլիզան, երբ բժշկուհին հարցրել է, թե ինչու է ապշած նայում այդ կենցաղային հասարակ առարկային: Էլիզան, երբ տեսել է հիվանդանոցում իրեն հատկացված տեղը, միանգամից բացականչել է, որ իրեն դուր է գալիս ու պալատի փոխարեն անընդհատ դղյակ բառն է օգտագործել, երևի սխալմամբ, իսկ հետո Էլիզայի պալատի անունը հենց դղյակ էլ մնացել է` նույնիսկ բժիշկների շշուկներում: Երբ բժշկուհին այդ օրն իրեն զգուշացրել է ոչ մի դեպքում չօգտվել սեղանին դրված բաժակից, Էլիզան խելոք գլխով է արել բժշկուհուն ու այդ պահին աչքը պատահաբար...